194 ఓ బుల్లి కథ -- డిన్ టాయ్ ఫంగ్ Din Tai Fung (A Taiwanese Restaurant)

Din Tai Fung restaurant 

ఇవ్వాళ డిన్నర్ చైనీస్ అంటేను నేను రాను ఇంట్లోఉంటాను అని చెప్పాను. ఆరోజే కొత్తింట్లోకి మారాము. నీకు టెలిఫోన్ లేదు ఇంట్లో వైఫై లేదు కనీసం టీవీ కూడా లేదు ఏంచేస్తావు, ఇక్కడ కూర్చునేది అక్కడేకూర్చుందు గాని రమ్మన్నారు. నాకు సపోర్ట్ చేసే వాళ్ళు ఎవ్వరూ లేరు, ప్రియమైన భార్యవైపు చూస్తే ఆవిడ మొహం తిప్పేసుకుంది, ఆవిడ అప్పటికే తయ్యారు అయ్యి కూర్చుంది. ఇంక తప్పదు వెళ్లాను. సామాన్యంగా చైనీస్ రెస్టరెంట్ లో ఆర్డర్ చేసినవన్నీ మధ్యలో పెట్టి ఎవరికి ఇష్టమయినవి వాళ్ళు తమ ప్లేట్లల్లో వేసుకుని తింటారు. ఊర్కేనే కూర్చోవచ్చులే అనుకున్నాను.

నా ఉద్దేశంలో చైనీస్ రెస్టరెంట్ అంటే, చాప్ సూయీ, ఎగ్ ఫు యంగ్, ఫ్రైడ్ రైస్, ఎగ్ డ్రాప్ సూప్ మొదలయినవి . అక్కడ వాసన భరించటం కొంచెం కష్టం. ఇండియన్ రెస్టరెంట్ అయినా అంతే అనుకోండి కానీ అది మనకు తెలిసిన భరించే వాసన.

రెస్టారెంట్ యూనివర్సిటీ విల్లేజ్ అనే షాపింగ్ సెంటర్ లో ఉంది. తీరా చూస్తే ఆ  చైనీస్ రెస్టరెంట్ మల్టి లెవెల్ పార్కింగ్ లాట్లో ఉంది. జీవితంలో ఎప్పుడూ పార్కింగ్ లాట్లో ఉన్న రెస్టారంట్ చూడలేదు. రోడ్ పక్కన టిఫిన్ తిన్నాను, కాఫీ టీ తాగాను ( అందులో ఒకటి, భోపాల్ ట్రైన్ స్టేషన్ దగ్గర పొద్దున్న ఆరింటికి పరగడుపున పళ్ళు తోముకోకుండా తాగిన టీ ఎంత బాగుందో అది ఇప్పటికీ గుర్తుంది)   కానీ ఇంత వరకూ పార్కింగ్ లాట్ రెస్టరెంట్ లో తినలేదు. 

అక్కడికి వెళ్లేసరికి పెద్ద క్క్యూ. మా కోడలు వెళ్లి రిజర్వేషన్ చేసింది. దాదాపు లోపలకి వెళ్ళటానికి ఒక అరగంట పట్టవచ్చన్నారు. మేము పదిమంది అంత మందికి ముందర రిజర్వేషన్ సౌకర్యం లేదుట.

మా మనవడు మమ్మల్ని తీసుకెళ్లి అక్కడ పదార్ధాలు ఎల్లా చేస్తారో చూపెట్టాడు. పై బొమ్మలో ఎడమ వైపున వంటవాళ్లు పదార్ధాలు చెయ్యటం చూడవచ్చు.ఇది తైవానీస్ చైనీస్ రెస్టరెంట్. బహుశ మెన్యు లో తేడా ఉండవచ్చు . దాదాపు ఇరవై మంది అయిదు బల్లల దగ్గర నుంచుని పని చేస్తున్నారు. కజ్జికాయల్లాగా కొన్ని, కుడుములు లాగా కొన్ని చేస్తున్నారు. వాటిని డంప్లింగ్స్ అంటారుట. 

 వీటిని తయారు చేసిన తర్వాత  ఒక చిన్న జల్లెడ లాగా ఉండే ట్రే లో పెడతారు .

ఆ ట్రే లన్నీ ఒక దాని మీద ఒకటి పేర్చి వాటి అన్నిట్లోకీ నీటి ఆవిరి పంపి ఉడికిస్తారు.

లోపలికి రమ్మని పిలుపు కోసం బయట కూర్చున్నాము. ఇది మిడ్ వింటర్, సియాటిల్ అయినా బయట 30F (-1.1C). చలి. ఇంకో ఫ్లోర్ కి వెళ్లి కొంచెం వెచ్చగా ఉండే చోట కూర్చున్నాము. పిల్లలూ కొందరు పెద్దలూ షాపింగ్ సెంటర్ చూడటానికి వెళ్లారు. ఇది కొంచెం ఖరీదయిన షాపింగ్ సెంటర్ ట. 

ఒక అరగంట తర్వాత లోపలికి రమ్మని పిలుపు వచ్చింది. ఒక పెద్ద డైనింగ్ హాల్ లో నుండి పెద్ద ఫామిలీ రూమ్ లోకి తీసుకు వెళ్లారు.  రక రకాల డంప్లింగ్స్, తీపి కుడుములు తీసుకు వచ్చి టేబుల్ మధ్యలో పెట్టారు. వచ్చిన పదార్ధాలన్నీ వేగన్. తెచ్చిన కుడుముల్లో రెండు రకాలు నువ్వులు బెల్లం మధ్యలోపెట్టినవి, తీపి రెడీబీన్స్ మధ్యలోపెట్టినవి. చాప్ స్టిక్స్ ఉన్నాయి కానీ నాకు ఎంత ట్రైనింగ్ ఇచ్చినా వాడటం చేత కాలేదు. నాబోటి వాళ్ళకోసం ఫోర్క్స్ ఉంటే అవి వాడాను. 

Server 

అందరూ వారికి కావాల్సినవి వారు తిన్నారు. నేను చైనీస్ టీ తాగి బీన్స్, ఫ్రైడ్ రైస్, తీపికి రెడ్ బీన్ డంప్లింగ్ తిన్నాను. చెప్పద్దూ అంత రుచికరమైన బీన్స్ నేను ఎప్పుడూ తినలేదు. 

రెడ్ బీన్ డంప్లింగ్ 

తిని, తాగి ఒక గంట తర్వాత ఇంటికి బయలుదేరాము. నేను మొదట దీని గురించి వ్రాద్దామని అనుకోలేదు. కానీ ఈ రెస్టారెంట్ గురించి చదువుతుంటే క్రింది విషయం వెలుగులోకి వచ్చింది.

వ్రాయక తప్పలేదు. నేను ప్రపంచం లో ఉన్న పది మంచి రెస్టారెంట్లల్లో ఒక రెస్టారెంట్ లో భోజనం చేశాను అని గర్వంగా చెప్పుకోవచ్చు.

Named one of the top ten gourmet restaurants in the world by The New York Times.

                                  Order Pick-Up                 Order Delivery                                 Ship Nationwide                             

193 ఓ బుల్లి కథ -- భాషలు ఎల్లా పుట్టాయి ? (Evolution of Languages )

మనం జీవించాలంటే రెండు పనులు రోజూ చేస్తుండాలి. శరీరానికి మనస్సుకి ఆహారం. దీనికి మనం పంచేంద్రియాల సహాయం తీసుకుంటాము. ఈ రెండింటికీ నోరు చాలా ముఖ్యం. మొదట్లో ఆహారం తీసుకోటానికి నోరు ఉపయోగించినప్పుడు, దానితో శబ్దాలు చెయ్యవచ్చు అని గ్రహించారు. ఆ శబ్దాలు విన సొంపుగా చెయ్యవచ్చుఅని తెలుసుకొని ఆచరించటమే సంగీతం. ఆ శబ్దాలతో  మనసులో భావాలు వ్యక్తం చెయ్యవచ్చు అని తెలిసికొనటం ఒక భాషకు పునాది. మానవులు ప్రపంచం లో పలు చోట్ల గుంపులుగా ఉండటం వలన, వారి అవసరాలకి గుంపుకో భాష తయారు అయ్యింది. 

సియాటిల్ ఇంటిలో  పుస్తకాల కోసం వెతుకుతుంటే "The Evolution of Language" అనే పుస్తకం దొరికింది. పెద్ద పుస్తకం. చదవటానికి ఉపక్రమించాను. ఇది March 2008 లో బార్సిలోనా, స్పెయిన్ లో జరిగిన "Evolution  of Language " కాన్ఫ రెన్స్ లో సమర్పించిన పరిశోధనా పత్రాల సంకలనం.

 కొంచెం కష్టమైనా విషయం తెలుసుకుందామనే జిజ్ఞాసతో చదవటం ప్రారంభించాను.  ఈ పోస్టు లో ఆ పరిశోధనా పత్రాల నుండి నేను తెలుసుకున్న కొంత సమాచారం మీతో పంచుకుంటున్నాను. దీనిలో రెండు పరిశోధన పత్రాలు వ్రాసిన వాడు ఇంట్లోనే ఉన్నాడు కాబట్టి నా సందేహాల నివారణ తేలిక అయింది.

Paper By: Xavier Castello, Lucia Loureiro - Porto , Ritta Toivonen , J. Saramaki and K. Kaski (page 59): ప్రపంచం లో చాలా సమాజాలలో రెండు మూడు భాషలు ప్రాచూర్యంలో ఉన్నవి కానీ వాటి భవిష్యత్ ఎట్లావుంటుందో చెప్పటం కష్టం. ఇప్పుడు ప్రపంచం లో ఉన్న దాదాపు 6000 భాషల భవిష్యత్తు ప్రశ్నార్ధకము. వీటిలో 50% ఈ శతాబ్దంలో మాయ మవుతాయి. దీనికి కారణము ప్రపంచంలో  ప్రజల భాషల వాడుక సమానత్వం లేదు. ఎందుకంటే 96% ప్రజలలో వాడుకలో  4% భాషలే ఉన్నాయి. అందులో 25% భాషలు మాట్లాడే వాళ్ళు 1000 మంది కూడా లేరు. కొన్ని కొత్త భాషలు రావటానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి కానీ అంతరించే భాషలతో పోలిస్తే అవి చాల తక్కువ.

Jean-Louis Dessalles (page 91) : మానవు లందరూ వాళ్ళ వాళ్ళ భాషా పటిమని  ప్రదర్శించు కోవాలని చూస్తూ ఉంటారు. సామాన్యంగా ఒక్కొక్కళ్ళూ రోజుకి 15,000 పదాలు ఉపయోగిస్తారని గమనించారు  (Mehl et al. 2007). ఎక్కువ సమయం వాదనకో లేక జరిగిన ఒక సంగతి గురించి చెప్పటానికో ఉపయోగిస్తారు. ఆఫీసులో పనిచేసేవాళ్ళు వాళ్ళ బ్రేక్ సమయంలో చేసే సంభాషణలు క్రింది విధంగా ఉంటాయి.

దేనిగురించో కధ చెప్పటం -------------------------  43.4%

తాను చూసిన / విన్న  వాటి గురించి చెప్పటం--- 19.75%

వాళ్ళ వాళ్ళ అభిప్రాయాల గురించి చెప్పటం---  16.8%

ఊహాగానం (Gossip )  --------------------------------  13.8%

జోక్ లు చెప్పటం  -----------------------------------    6.3%

అల్లాగే  భోజన సమయంలో మాట్లా డే మాటల్లో  చాలావరకూ జరిగిన వృత్తాంతాల గురించి మాట్లాడుకుంటూ ఉంటారు. ఈ సమయంలో గొణుగుడు లేక నిశ్శబ్దంగా ఉండటం కూడా మామూలే.

చాలా మంది సంభాషణల్లో చెప్పే కధలు వాళ్ళ కు జరిగిన  అనుభవంతో చెప్పినవి కావు. చాలా వరకు ఇంకొకళ్ళ దృష్టిని ఆకర్షించటానికి ఈ విధంగా చెబుతూ ఉంటారు. మానవులకు సమాచారం అంటే చాలా ఇష్టం. అందుకని స్నేహితులను ఆకర్షించటానికి సమాచార కేంద్రములుగా మారుతారు.

Paper by Juan C Moreno Cabrera : మొదట సంజ్ఞలు, తరువాత మాటలు, ఆ తరువాత వాక్యాలూ, ఆ తరువాత వాక్యాల కుదింపులూ (syntactic Complexity ) వచ్చాయి. ఉదా హరణకి :I know that , It is true  రెండు వాక్యాలు మాటని ఒక వాక్యంలో  I know that it is true. ఇటువంటివి దాదాపు అన్ని భాషల్లో ఉన్నాయి. ఈ వ్యాసంలో అవి ఎలా వచ్చాయి అనే దాని మీద చర్చించారు. 

Paper by Dennis Philps (page 251): ఆది మానవుడు సంజ్ఞల నుండి మాటలకు ఎలామారాడు అనేది చాలా క్లిష్టమయిన సమస్య. దీనికి నోరు, కన్నుల సమన్వయం చాలా ముఖ్యము (Mouth-Eye Coordination).

Paper by Kiran Lakkaraju and Les Gasser (page 456) : భాష ఒకరి  సొత్తు కాదు. భాష నిలవాలంటే ఆ భాష మాట్లాడే వాళ్ళందరూ సహకరించాలి. చాల మంది పరిశోధకులు దీనికి  "Multiagent Agreement Problem(MAP)" కింద పరిశీలించారు కానీ మేము చెప్పే క్రింద కారణాల వల్ల MAP తో పరిశోధనా ఫలితాలు సరీగ్గా ఉండవని గుర్తించవచ్చు. ఈ MAP విధానంలో పరిశీలించాలంటే MAP కు కొన్ని సవరణలు తప్పవు.

"Signal" అనే పదానికి తెలుగు గుర్తురాకపోతేమా ఆవిడని అడిగాను. ఎందుకు అని ఎదురు ప్రశ్న వేసింది. భాష అనేది ఎల్లా పుట్టిందో పరిశీలిస్తున్నాను అన్నాను. ఎందుకు పనికిరాని అనవసరపు వాటి మీద సమయము వ్యర్ధము చేస్తారు సాయంత్రం భోజనానికి కూర చెయ్యమంది. Mouth-Hand-Eye Coordination తోటి కాలిఫ్లవర్ తరిగి కూర చెయ్యాలి. భాష కన్న భోజనం ముఖ్యం. అందుకని దీనిని ఇంతటితో ముగిస్తాను. గ్రేట్ రిసెర్చికి ఇటువంటి అడ్డంకులు ఎప్పుడూ వస్తుంటాయి. అందుకనే కొత్తవి డిస్కవర్ చెయ్యటం చాలా కష్టం. I got to go. అంటే నేను వెళ్ళాలి అని అర్ధం. సామాన్యంగా సంభాషణ తెంపటానికి (ఆపటానికి) అంటూ ఉంటారు.

PS: I got money. I got fame. I got food. ఇవన్నీ బాగానే అర్ధమవుతాయి కానీ ఇంగిలీషు వాడి I got to go. ఏమిటి ?