23. ఓ బుల్లి కథ 11 -- కంప్యూటర్ మొరాయిస్తే ---

ముందు మాట:
కంప్యూటర్ మన నిత్య జీవితములో వినీలమయిన కారణంగా అది సరీగ్గా పనిచేయక మొరాయిస్తే చాలా బాధగా ఉంటుంది. జీవితం లో ఏదో కోల్పోయినట్లుగా బాధపడతాము. ఈ పోస్ట్ ద్వారా మనము ఎంతవరకు దానిని సరిచేసుకోగాలమో చూద్దాము. నేను ఈ పోస్ట్ లో చెప్పే కిటుకులు అన్నీ నేను ఉపయోగించినవే.

మీరు కంప్యూటర్ కొన్నప్పుడు, దానితో పాటు వచ్చిన డిస్కులు అన్నీ దాచి పెట్టండి. కంప్యూటర్ బాగు చెయ్యటానికి వాటితో అవసరముంటుంది. మీకు కంప్యూటర్ లో ముఖ్యమయిన ఫైల్స్ అన్నీ ఫ్లాష్ డ్రైవ్ లో దాచి పెట్టు కుంటూ ఉండండి. అవసరమయినప్పుడు ఉపయోగ పడుతాయి.

మొదటగా నేను ఉపయోగించే ఆపరేటింగ్ సిస్టము Windows XP. నేను ఉపయోగించే బ్రౌజరు Chrome. మీ కంప్యూటర్ లో ఇంకో Windows ఆపరేటింగ్ సిస్టము ఉంటే మీరు క్లిక్ చెయ్యాల్సినవి ఇంకో విధంగా ఉండచ్చు కానీ చెప్పే కిటుకులన్నీ వాటిల్లోనూ ఏదో రూపంలో  ఇవే ఉంటాయి.

నేను వాడే కిటుకులు:
1. చాలా ముఖ్యమయినది మీ కంప్యూటర్ లో ఉండవలసినది  Restore Point. మీ కంప్యూటర్ ఇవాళ బాగా పనిచేస్తున్నదనుకోండి, మీరు ఆ కంప్యూటర్ పరిస్థుతు లని దాచి పెట్టుకుని. ఎప్పుడయినా ఆ రోజు కి వెళ్ళవచ్చు.  అంటే ఇవాళ్ళ మీ కంప్యూటర్ సరీగ్గా పనిచేయ్యటల్లెదను కోండి, మీరు దాచి పెట్టుకున్న బాగా పనిచేసిన రోజుకి వెళ్ళమంటే అక్కడికి వెళ్తుంది. Restore Point పెట్టటం ఇలా.
Start -- Accessories -- System tools -- System Restore.
Start నుండీ వరసాగ్గా క్లిక్ చేసుకు రండి. అప్పుడు 
Create a restore point, Restore my computer to an earlier time. మీరు వాటిల్లో ఒక దాన్ని తీసుకోండి.


1.1 బయటి ప్రపంచం మీ కంప్యూటర్ తో connect అవకుండా Firewall  ని ఆన్ చేయండి.
Start -- Control Panel -- Firewall 


2. మీరు కంప్యూటర్ ఆన్ చెశారు కాని అంతా గుట్టు చప్పుడు గ ఉంది. ఎక్కడా లైట్లు కూడా వెలగ లేదు. కంప్యూటర్ పవర్ సప్ప్లై కనెక్షన్ సరీగ్గా లేకపోవచ్చు లేక కంప్యూటర్ లో పవర్  సప్ప్లై పాడాయి ఉండచ్చు. పాడయితే  కొత్తది వేయించవలసి ఉంటుంది. 


3.  మీకు కంప్యూటర్ లో ఇంటర్నెట్ రావటల్లేదు. ఇంటర్నెట్ వైర్లు చెక్ చేయండి. connecting  వైర్లు తీసి మళ్ళా వాటి స్థానాల్లో పెట్టండి. ఒక్కొక్కప్పుడు స్టాటిక్ కరెంటు మూలంగా పనిచెయ్యక పోవచ్చు. మీ హైస్పీడ్ ఇంటర్నెట్ బాక్స్ లో లైట్స్ అన్నీ వెలుగుతున్నాయో లేదో చూడండి. లేక పోతే కస్టమర్ సప్పోర్ట్ ని పిలవండి.


4. మీ కంప్యూటర్ ఇంటర్నెట్ తో నెమ్మదిగా పనిచేస్తోంది. దీనికి చాలా కారణాలు ఉండచ్చు. ఒక్కొక్కటే పరిశీలిద్దాము.


4.1 మీ అవసరం కోసం మీ కంప్యూటర్ కొన్ని ఫైళ్ళని temporary గ దాచి పెడుతుంది. ఆ   ఫైళ్ళు ఎక్కు వయిన కొద్దీ కంప్యూటర్ నత్త నడక సాగిస్తుంది. వాటిని తీసేయ్యాలి.  
Start -- Control Panel -- Internet Options -- Browsing History -- Delete -- Temporary Internet files -- Delete


4.2 మీరు ఒక పెద్ద సైజు ఫైలు ను హార్డ్ డిస్క్ లో దాచి పెడదాము అని అనుకున్నారను కొండి. దానికి అంత పెద్ద సైజు స్థలం దొరకక పోతే. దానిని ముక్కలు చేసి చాలా చోట్ల దాచి పెడు తుంది( దీనిని fragmentation అంటారు). మీరు ఆ ఫైలు ను కావాలని అడిగితే ఆ ముక్కలని అన్నీ కలిపి మీకు చూపెడుతుంది(దీనిని defragmentation అంటారు). ఈ కలపటానికి సమయము తీసుకుంటుంది గనక, నెమ్మదిగా వెళ్ళు తున్నట్లు కనపడు తుంది. ఇలా fragmented ఫైళ్ళు ఎక్కువ ఉంటె, ప్రతీసారీ మీరు అడిగినప్పుడు మీకు ఫైళ్ళు ఇవ్వటానికి సమయం పడుతుంది. అందుకని మీ డిస్క్ లో ఉన్న ఫైళ్ళకి ఎంత స్థలం కావాలో చూసి వాటిని కలిపి దగ్గర చేర్చటాన్ని డిస్క్ defragmentation చెయ్యాలి.
Start -- All Programs -- Accessories -- System Tools -- Disk Defragmenter.


4.3 మీరు ప్రోగ్రాం ని ఒక దాన్ని డౌన్లోడ్ చేసుకున్నారు. అప్పటినుండి సిస్టం చాలా స్లో గ పోతోందని పిస్తోంది. డిస్క్ defragmentation చెయ్యండి. అప్పటికి సరి అవక పోతే ఆ ప్రోగ్రాం ను సిస్టం లో నుండి తీసి వెయ్యండి.
Start-- Control Panel -- Add Remove Programs (ఇక్కడ మీ ప్రోగ్రాం ని సెలెక్ట్ చేసుకుని remove  చెయ్యండి). 


5. కంప్యూటర్ వైరస్ లు  ఉంటే గూడా కంప్యూటర్ నెమ్మదిగా వెళ్తుంది. కంప్యూటర్ వైరస్ లు అంటే కంప్యూటర్ ప్రోగ్రామ్స్ ఎవరో వ్రాసి మీ కంప్యూటర్ లోకి దొంగతనంగా మీకు తెలియకుండా పంపించారు. అవి సామాన్యముగా ఆ యా వైరస్ ప్రోగ్రామ్స్ వ్రాసిన వారి పనులు మీ కంప్యూటర్ మీద చేస్తూ ఉంటాయి. అవి అలా మీతోపాటు కంప్యూటర్ ని వాడుకొనుట మూలంగా, కంప్యూటర్ నెమ్మదిగా పోతుంది. కొన్ని కొన్ని మీ కంప్యూటర్ పని చెయ్య కుండా ఆపేస్తాయి. కాగాపోగా మీరు క్రెడిట్ కార్డు తో డబ్బులు పంపిస్తే బాగు చేస్తా మని చెబుతాయి. మీ కంప్యూటర్ అలా స్తంభించి పోతుంది. ఇంకా కొన్ని వైరస్  లు మీ దగ్గర ఉన్న ఈ మెయిల్ అడ్రస్ లు తీసుకుని వారికి మీరు ఎక్కడో బాధల్లో ఉన్నారు వాళ్లకి డబ్బు పంపిస్తే అందచేస్తాము అని చెబుతాయి. కొన్ని మీరు దాచి పెట్టుకున్న విషయాలు దొంగిలిస్తాయి. ఈ క్రింది విధంగా వాటిని రాకుండా చెయ్యచ్చు, కాదుపో వస్తే సాగనంపచ్చు. antivirus ప్రోగ్రాం ఒకటి డౌన్లోడ్ చేసి పెట్టుకోండి. ఫ్రీ గ వచ్చేవి ఉన్నాయి.   


5.1. వైరస్ లు దొంగతనంగా వస్తాయని చెప్పాను కదా, ఎక్కువగా ఈ మెయిల్స్ తో  వస్తూ వుంటాయి. మీకు తెలియని వారు ఈ మెయిల్స్ పంపించినా లేక సబ్జెక్టు లో ఆ ఈ మెయిల్ ఎందుకో వ్రాయక పోయినా జాగర్తగా ఉండాలి. ఓపెన్ చేసారంటే వైరస్ లోపలి కి  చేరుతుంది. అంత్య నిష్టూరం కన్నా ఆది నిష్టూరం మేలు. వెంటనే డిలీట్ చెయ్యండి. మీకు తెలియని వాళ్ళు ఐ లవ్ యు అని ఈ మెయిల్ పంపిస్తే కూడా వెంటనే డిలీట్ చెయ్యండి. ప్రపంచములో ఒకరు మనల్ని లవ్ చెయ్యక పోతే పర్లేదు.


5.2. మీరు ప్రోగ్రామ్స్ డౌన్లోడ్ చేసుకుంటుంటే కూడా రావచ్చు. కంప్యూటర్ చాలా నెమ్మదిగా నడుస్తుంటే anti వైరస్  ప్రోగ్రాం రన్ చేసి వాటిని తీసి వెయ్యండి. 


5.3. మీరు వెబ్ సైట్స్ చూస్తున్నప్పుడు రావచ్చు. మీ కంట్రోల్ లేకుండా మీ కంప్యూటర్ స్క్రీన్ మీద బొమ్మలు వస్తూ ఉంటాయి. వెంటనే కంప్యూటర్ స్విచ్ ఆఫ్ చెయ్యండి. మళ్ళా ఆన్ చేస్తే మీ కంప్యూటర్ పని చెయ్యక పోతే వైరస్ ఉన్నట్లే లెక్క. Anti వైరస్ ప్రోగ్రాం రన్ చెయ్యటానికి చూడండి.  ఒకవేళ కుదరక పోతే safemode  లోకి వెళ్లి antivirus రన్ చెయ్యండి. అదీ కుదరక పోతే restorepoint ద్వారా మీ కంప్యూటర్ ని బాగా పనిచేసిన రోజు కి తీసుకు వెళ్ళండి.
కంప్యూటర్ స్విచ్ ఆన్ చేసినతరువాత, కంప్యూటర్ వస్తున్నప్పుడు కీ బోర్డు పై వరసలో ఉన్న F8 నొక్కితే safemode లోకి వెళ్ళచ్చు.


5.4. computer safemode అంటే మీ కంప్యూటర్ రన్ కావటానికి కావలసిన తక్కువ ప్రోగ్రామ్స్ తో  (ex : barebones  Windows XP) పని చేస్తూ ఉంటుంది. మిగతా ప్రోగ్రామ్స్ మీరు రన్ చేస్తే గాని రన్ అవ్వవు. ఏ ప్రోగ్రాం ప్రాబ్లం ఇస్తోందో  తెలిస్తే దాన్ని remove చెయ్యవచ్చు. Antivirus ప్రోగ్రాం ని కూడా రన్ చెయ్యవచ్చు. restorepoint ద్వారా  మంచి రోజుకి వెళ్ళవచ్చు. 


6. ఫై చెప్పిన వేవి పని చెయ్యక పోతే, మీ కంప్యూటర్ తో వచ్చిన డిస్క్ లతో operating system లోడ్ చెయ్యాలి. మొదట మీ కంప్యూటర్ ఆఫ్ చెయ్యండి. మీ కంప్యూటర్ తో పాటు వచ్చిన ఆపరేటింగ్ సిస్టము డిస్క్ ని CD/DVD drive లో పెట్టండి. కంప్యూటర్ ఆన్ చెయ్యండి. ఆన్ చెయ్యం గానే కంప్యూటర్ చేసే పని ఆపరేటింగ్ సిస్టము కోసం వెతకటం. మొట్టమొదట CD  డ్రైవ్ లో వెదుకుతుంది. దానిలో CD పెట్టాము కాబట్టి ఆపరేటింగ్ సిస్టము ని దానిలో నుండి తీసుకుంటుంది(హార్డ్ డిస్క్ లోనుండి కాకుండా). ఇక్కడి నుండీ అది అడిగే ప్రశ్నలకు సమాధానము చెప్పుకుంటూ పోతే ఆపరేటింగ్ సిస్టము ను లోడ్ చెయ్యవచ్చు.


7. అప్పటికీ పనిచేయక పోతే మీ హార్డ్ డిస్క్ ని format చేసి operating system లోడ్ చెయ్యాలి. దాని తరవాత మళ్ళా మీ ప్రోగ్రామ్స్ ఫైళ్లు లోడ్ చెయ్యాలి.


8. నేను ఉపయోగించే ఫ్రీ ప్రోగ్రామ్స్. ఈ ప్రోగ్రామ్స్ గూగుల్ చేసి డౌన్లోడ్ చేసుకోండి. నేను వాడే డౌన్లోడ్ సైట్ CNET.
A. Browser: Chrome
B. Anti Virus : Panda Cloud
C. Windows Maintenance: Advanced System Care (దీన్ని వారానికి ఒకసారి వాడుతాను) 


చివరి మాట:
మీ కంప్యూటర్ సరీగ్గా పని చెయ్యక పోతే బాగు చెయ్యవచ్చు.  గాభరా పడవలసిన అవుసరము లేదు. మీకు సందేహాలు వస్తే గూగుల్ చెయ్యండి. విపులంగా అన్నీ వ్రాసి ఉన్నాయి.


గమనిక: ఈ వ్యాసం వ్రాసింది మా ఇంట్లో వాళ్ళ ప్రేరేపణ తో. అందరికీ అర్ధమయ్యేలా వ్రాసాను. మీరు ఇది చదువుతున్నారంటే దీనికి సరియన అప్ప్రొవల్ రేటింగ్ వచ్చినదన్న మాట. ఇంక ఆనందంగా నా బుల్లి కథలు వ్రాసు కుంటాను.