Sunday, October 30, 2011

75 ఓ బుల్లి కథ 63 --- బ్రెయిన్ - సృష్టిలో న్యురాన్ పుట్టుక

ముందుమాట: మనకి ఒక మనస్సు ఉన్నదని తెలిసికోవటం, దాని తర్వాత అది ఎల్లా వచ్చింది అని దానినే ఉపయోగించి పరిశోధించటం అనేది మానవుడికే చెల్లు. మన బ్రెయిన్ పని చెయ్యటానికి మూల కారణం మన శరీరం లోని న్యురోన్ కణాలు. సృష్టిలో న్యురాన్ ఎల్లా వచ్చిందో తెలుసుకోటానికే ఈ పోస్ట్.

ఒక పదార్ధములో జీవత్వము ఉన్నదని తెలిపేది దానిలో చలించే తత్వమున్న అణువు. దానినే మనము కణము (Cell) అంటాము. దానిలో జీవత్వం ఉన్నంత వరకూ , అది జీవించటానికి ఆహారం తీసుకుంటుంది, మలమును విడిచిపెడుతుంది, తనజాతిని పెంపొందించు కుంటుంది (reproduction).  Cell-Wikipedia.

ప్రకృతి పరముగా జీవత్వమున్న ప్రతీ కణమూ తన జీవిత కాలంలో తనలాంటి దాన్ని ఇంకొకటి తయారు చెయ్యటానికి ప్రయత్నిస్తుంది. దీన్ని Mitosis అంటారు. ఈ మైటోసిస్ లో జన్యు పదార్ధముకి కూడా మారు ప్రతి తయారవుతుంది. కానీ ఈ జన్యు పదార్ధ మార్పిడిలో కొద్ది మార్పులు కలగ వచ్చు. దానిని DNA Mutation అంటారు. అందరు మనుషులూ ఒకే విధంగా ఉండకపోవటానికి కారణం ఇదే. ఈ duplication ( reproduction cycle) లో జీవించలేని కణ మార్పులు జరిగితే, ఆ కణములు తమంతట తామే  చంపుకుంటాయి (Apoptosis).

ఏక కణ Microorganisms మూడు నాలుగు బిలియన్ ఏళ్ళ క్రిందట నుండి ఉన్నాయని పదిహేడవ శతాబ్దములో కనుగొన్నారు. కానీ ఇవ్వి ఉండచ్చు అని ఆరవ శతాబ్దము లోనే జైనిజం పవిత్ర గ్రంధాలలో మహావీర్ గారు వ్రాశారు. భారతీయ మేధా శక్తికి ఇది ఒక గొప్ప గర్వ కారణం. Amoeba, Baker's yeast, Sponges, unicellular organisms కి ఉదాహరణలు.( Microorganism -- Wikipedia).

సృష్టిలో రెండు కణములు ఉన్న జీవులు కూడా ఉన్నాయని పరిశోధనలలో తేలింది. అవి ఒకటి రెండు బిలియన్ ఏళ్ళ క్రిందట నుంచీ ఉండవచ్చు అని నిర్ధారణ చేశారు. ఏక కణ జీవుల reproduction లో జరిగిన తప్పుల మూలంగా ద్వి కణ జీవులుగ వచ్చి ఉండవచ్చు అని కూడా తీర్మానించారు. సామాన్యంగా ఒక కణం నుండి ఇంకొక కణం జన్మించేటప్పుడు తప్పులు జరిగితే, జన్మించిన కణం దానంతట అది చనిపోతుంది. కానీ తప్పులు చిన్నవైనప్పుడు, జీవించగల శక్తి ఉన్నప్పుడు అవి జీవిస్తాయి. ఈ విధంగా బహు కణ జీవులు ఉద్భవించాయని చెపుతారు.   

ఒక జీవిలో రెండు జీవ కణములు ఉంటే జీవించటం కష్టమని చెప్పొచ్చు. ఎందుకంటే ఉదాహరణకి ఒక కణం ఒక వేపు పోదామంటే ఇంకొక కణం ఇంకొక వేపు లాగుతుంటే జీవించటం కష్టం అవుతుంది కదా. ఆ రెండు కణాలు మాట్లాడుకుంటే బాగుండి సామరస్యంగా ఉంటాయి అని ప్రకృతి నిర్ధారించి, రెండిటి మధ్యా మాటలు చేర వెయ్యటానికీ న్యురాన్ ( Nerve cell) అనే కణమును సృష్టించటం జరిగింది. జీవిలో ఉన్నరెండు కణములను న్యురాన్ కు కలుపుటవలన ఒక సూక్ష్మమైన కణ సమాచార మార్గానికి అంకురార్పణ జరిగింది. దీనినే  nerve net అంటారు. ఉదా: simple sea creatures Jelly fish and Corals.

రాను రాను ఈ జీవులలో తప్పొప్పుల కలయిక వలన కణ సాంద్రత పెరిగింది. దానికి తోడు ప్రత్యేక పనులు మాత్రమే చేసే కొన్నికణములు రూపొందినాయి. కణములు ఎక్కువయిన కొద్దీ వాటిమధ్య సమాచార పంపకము క్లిష్ట మవగా ప్రకృతి, nerve నెట్ లో కొన్ని మార్పులు చేసి కొత్తగా nerve cord ని రూపొందించినది. ఇది శరీరము ముందరి భాగములో మొదటి నుండి చివరి దాకా వ్యాపించి మధ్య లోనున్న న్యురాన్ ముడుల సహాయముతో వివిధ కణముల మధ్య సమాచార వ్యాప్తికి దోహదము చెయునదిగా రూపొందెను. ( నామాట: బహుశ జీవుల్లో Spinal Cord లాంటిది ప్రారంభం ఇక్కడేనేమో.) ఈ న్యురాన్ ముడులను nerve ganglion అంటారు. ఉదా: వాన పాములో (earthworm) ప్రతి భాగములోను ఇవి ఉండటము మూలంగా అది పాక గలుగు తున్నది. దానికి తోడు తన తలలో ఉన్న న్యురాన్ ముడి  (cerebral ganglion) మూతికి కలప బడింది. చూశారా సృష్టి విచిత్రం, జీవి బ్రతకటానికి ఆహారం తీసుకునే ఏర్పాటు తయారయింది. ఇప్పటి నుండీ జీవిలో తల ప్రాముఖ్యత పెరిగి, కళ్ళు ముక్కు చెవులు ఏర్పడ్డాయి. అందుకనే సృష్టిలో కుక్క (వాసన ప్రాధాన్యత), గబ్బిలం (శబ్దము ప్రాముఖ్యత) మొదలగునవి జీవించ కలుగు తున్నాము.

కణ విభజన లో (self replicating ) జరిగిన చిన్న చిన్న తప్పులు, ఒప్పులుగా మారి జీవులు uni cellular నుండి multi cellular జీవులుగా సృష్టి లోకి వచ్చి ఉండ వచ్చుఅని పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. ఈ  multi cellular జీవ కణములు మాట్లాడు కోవాలంటే న్యురాన్స్ కావాలి. జీవిలో ఉన్న కణజాల వృద్ధిని బట్టి న్యురాన్స్ సంఖ్య  కూడా వృద్ది చెందింది. బిలియన్ల సంవత్సరాల నుండీ  జరిగిన మార్పులను మనము ఇప్పుడు uni cellular Amoeba నుండి multi cellular మనిషి దాకా ఉన్న జీవ రాసులలో చూడగలుగు చున్నాము. కాల క్రమంలో కొన్నిజీవులు బతికి బయటకట్టితే కొన్నిజీవులు బతకలేక హరించుకు పోయాయి (ఉదా: Dinosaur, List of extinct Animals, Wikipedia ). ఏ జీవిలో ఎన్నిన్యురాన్సు ఉన్నయ్యో, (List of animals by number of neurons, Wikipedia), నుండి చూడచ్చు.

సృష్టి లో మానవుని దగ్గరకు వచ్చేసరికి వివిధ కణముల సంఖ్య పెరుగుట వలన (ఉదా: ఎర్ర కణములు, తెల్ల కణములు మొదలయినవి) వాటిని సక్రమంగా పని చేయించటానికి ఎక్కువ న్యురాన్స్ అవసరము కలిగింది. మళ్ళా ఆ న్యురాన్స్ అన్నీశరీరములోని కణములతో కలిసికట్టుగా పని చెయ్యటానికి న్యురల్ నెట్వర్క్ ఏర్పరచ వలసి వచ్చింది. ఇవి అన్నీసరీగ్గా కలిసి పని చేయించ టానికి మానవునిలో మెదడు (Brain) నెలకొల్ప వలసి వచ్చింది. ప్రకృతికి ఎంత ఓపిక ఉందో, ఇదంతా నిర్మించటానికి మూడు బిలియన్ సంవత్సరాలు పట్టింది. 

Amoeba నుండి మానవుడి దాకా జరిగిన పరిణామ క్రమము: 
 3 Billion years ago Uni cellular organisms
    1 Billion  Years ago ---- Multi Cellular Organisms started
400 Million Years ago ---- Fish (Simple Brain)
300 Million Years ago ---- Life on land started (Complex Brain)
180 Million Years ago ---- Jurassic, the Dinosaur age
  30 Million Years ago ---- Monkey Line started
    4 Million Years ago ---- Human Line started
    2 Million Years ago ---- Skillful Human Line Started (Using Tools)
    1 Million Years ago ---- Human Line Started moving out of Africa

చివరిమాట: ఎన్ని గొప్పలు చెప్పుకున్నా మన మనుగడకు ముఖ్యమయినవి, ప్రకృతి పరమయినవి, వాతావరణం (weather), భూకంపాలు, సునామీలు, అగ్నిపర్వతాలు మన కంట్రోలులో లేవు. మన చుట్టూ ఉన్న ప్రకృతిలో మనము ఒక భాగము మాత్రమే అని మనము గ్రహించ గలగాలి. అంతే కానీ మన చుట్టూతా కనపడేవన్నీ మనవి అనుకుని మన స్వలాభం కోసం నాశనము చెయ్యటం ప్రకృతి పరంగా మంచిది కాదు. 

మాతృకలు :


2. Your Brain by Tabitha M. Powledge, Macmillan Publishing, New York NY 10022


Monday, October 24, 2011

74 ఓ బుల్లి కథ 62 --- అందేనా ఈ చేతుల కందేనా

ముందుమాట: వైయరమణ (Yaramana) గారి పోస్ట్ "కల్లోల చిత్రాలు" చదివిన తరువాత మనస్సు అల్ల కల్లోలమై గూగుల్ లో అటూ ఇటూ పరిగెడుతుంటే ఈ పాట నాకు యుట్యుబు (youtube) లో తారస్యం అయ్యింది. నా బ్లాగ్ లో పోస్టులు వ్రాయకుండా ఈ పాట నాకు నచ్చి రోజూ వింటూ కూర్చుంటున్నాను. ఇంట్లోవాళ్ళకి పాత గ్రామఫోను రికార్డు లా ఈ పాట రోజూ వినటం బాధగా ఉంది. నేను చెప్పాను  "నా చేతుల్లో ఏమీ లేదు, పోస్ట్ రాద్దామని కూర్చున్నప్పుడల్లా ఈ పాటని అనుకోకుండా క్లిక్ చేస్తున్నాను. పాట విన్న తరువాత ఏమీ చెయ్యలేని పరిస్థితి వస్తోంది"  అని. మా ఆవిడ మొదట నాకు బద్దకం పెరిగిపోతోందని అనుకున్నది కానీ అది నిజం కాదు అని తర్వాత తెలుసుకుంది. (రోజూ కూరలూ అవీ సమయానికి తరిగిస్తూనే ఉన్నాను కదా మరి). సమస్యా పరిష్కారం ఆవిడకే అప్పగించాను. చాలా "మెంటల్ మధనం"  తర్వాత ఈ "సావిత్రి ఎఫ్ఫెక్ట్" పోవటానికి ఆవిడ నుండి ఒక విరుగుడు బయటికి వచ్చింది.  సావిత్రి మీద ఒక పోస్ట్ వ్రాసెయ్యండి మీకు పట్టిన జాడ్యం పోతుంది అని ఆవిడ చెప్పింది. ఏవిధంగా పోతుందో నాకు తెలియదు. అప్పటికీ ఇది మహానటి గారి జయంతీ కాదు పుట్టినరోజూ కాదు బాగుండదేమో అని దాట వెయ్యటానికి ప్రయత్నించాను. "అందాలోలికే చందమామలని ఎప్పుడైనా పలకరించవచ్చు" అని వాదించటం మూలంగా పోస్ట్ వెయ్యక తప్పలేదు. అయినా మన దగ్గర సొల్యుషన్ ఏమీ లేనప్పుడు ఇచ్చిన సలహాని పాటించటమే మంచిది. అందులో భార్య సలహా వినకపోతే ఏమి జరగవచ్చునో నాకు 

Yaramana గారు వ్రాసిన "ప్రపంచ భర్తల్లారా! ఏకం కండి!!"  అనే పోస్ట్  చదవటం మూలాన తెలిసింది.  *సాంబారు.తో. ఒక చెరగని ముద్ర"    వేసి    "మిర్చి బజ్జీలు -తో- ఒక దారుణ హత్యాకాండ" జరుగు తుందే మోనని భయమేసి ఈ పోస్ట్ వ్రాస్తున్నాను. దీనిలో పెట్టిన వీడియో, "పూజాఫలం" లో "సావిత్రి" పాడిన కమ్మని పాట విని ఆనందించండి. 

కల్లోల చిత్రాలు 

సంగీతం విని ఆనందించటం తప్ప నాకు సంగీత జ్ఞానం లేదు. ఏవి పల్లవులో, ఏవి చరణాలో తెలియవు. అందుకు క్షంతవ్యుణ్ణి. 


పాట ఇలా మొదలవుతుంది:

సుందర సురనందనావనా మల్లీ
జాబిల్లీ

అందేనా ఈ చేతుల కందేనా
అందేనా ఈ చేతుల కందేనా

చందమామ ఈ కనులకు విందేనా 
అందేనా ఈ చేతుల కందేనా

*************************************************
ఆ నోట్లోనుంచి ఆ వాక్యాలు వినంగానే నాలో నేను మైమరచిపోతాను.
ఐహిక జ్ఞానం ఉండదు. 
*************************************************

ఆ మడుగున కనిపించీ
నా మనసున నివశించి 

అంతలోనే ఆకాశపు 
అంచుల విహరించే 

చందమామ ఈ కనులకు విందేనా

తలపు దాట నీక  
మనసు తలుపు వేయ గలను గాని 

నింగి పైకి ఆశలనే 
నిచ్చెనేయ గలను గానీ  

కొలనులోన కోకిలనే
అలల పైన ఊగే 

కలువ పేద బ్రతుకులోన 
వలపు తేనె నింపేనా 

చందమామ ఈ కనులకు విందేనా

ఇదిగో వీడియో:








Monday, October 3, 2011

73 ఓ బుల్లి కథ 61 --- మీ కళ్ళ ఆరోగ్యానికి తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు

ముందుమాట: మన శరీరంలో అవయవాలు సరీగ్గా పని చెయ్యాలంటే  వాటికి తగిన పోషక పదార్ధాలు ఇవ్వాలి. అన్నిఅవయవాల లోకీ నయనం ప్రధానం అంటారు. వాటిని జాగర్తగా చూసుకోవటం జీవితంలో చాలా ముఖ్యమయిన విషయం. కళ్ళకి కావాల్సిన పోషక పదార్ధాలు ఇవ్వటానికి మనం తీసుకోవాల్సిన ఆహార జాగ్రత్తల గురించే ఈ పోస్ట్.

వయస్సు పెరిగిన కొద్దీ కళ్ళ కు వచ్చే సమస్యలు పెరుగుతూ ఉంటాయి. దానికి తోడు పొగత్రాగుట, స్థూలకాయం కూడా ఉంటే ఈ సమస్యలు ఇంకా ఎక్కువ అవుతాయి. ఆ సమస్యలు, macular degeneration (చుట్టూతా కనపడుతుంది కానీ చూపులో మధ్య భాగం కనపడదు), Cataracts (కంట్లో lens మసక బారుతుంది), Glaucoma (కంట్లో నీటి వత్తిడి పెరిగి optic nerve చెడిపోయి చూపు సన్నగిల్లు తుంది.).

ఆహార నియమాలలో ముందుగా కొన్నిజాగ్రత్తలు పాటిస్తే కళ్ళ సమస్యలు రాకుండా చూసుకోవచ్చు అంటారు Steven Pratt, M.D, the author of Super Health.  మనం తీసుకునే ఆహారంలో, lutein, omega-3 fatty acids, vitamin C, - Vitamin E, ఉంటే కంటి సమస్యలు రాకుండా చూసుకోవచ్చు అంటారు వారు.

ఆ పోషక పదార్ధాలు ఉన్న కూర గాయాలు :

1. Spinach. బచ్చలి కూర, దుంప బచ్చలి. Kale, Swiss chard, Turnip, Mustard and Collard Greens.
అసలు పచ్చటి ఆకు కూరలేవయినా మంచివే. వీటిల్లో ఉండే lutein, cell damage ని అరికట్టుతుంది. అందుమూలంగా macular degeneration, cataracts రాకుండా ఆపవచ్చు.

2. Salmon. sardines, herring, mackerel and albacore tuna. 
వీటిని Cold-water fish అంటారు. వీటిల్లో DHA అనే omega-3 fatty acid ఉండటం వలన cell damage లేకుండా చూసి macular degeneration రాకుండా ఆపటం జరుగుతుంది.

3. Walnuts, Pistachios
వీటిల్లో omega-3 fatty acids, anti oxidants, Vitamin E ఉంటాయి. ఇవి వాపు(inflammation) ను తగ్గించి కంటి ఆరోగ్యాన్ని, cardio vascular ఆరోగ్యాన్నీ కాపాడుతాయి.

4. Berries. Blue berries, Black berries, Straw berries, Mul berries, Cherries and Grapes.
ఇవన్నీ cardiovascular health కి చాలా మంచివి. బ్లడ్ ప్రెజర్, వాపులు (inflammation) తగ్గించటానికి మంచివి.  macular degeneration రావటానికి బ్లడ్ ప్రెజర్ కూడా ఒక కారణం.

5. Orange bell peppers. gogi berries pumpkin, squash, sweet potatoes and carrots.
వీటి ప్రత్యేకత అన్నీఆరెంజ్ రంగులో ఉండటం. వీటిల్లో vitamin-A, vitamin-C, lutein, zeaxanthin ఉండటం మూలంగా Cataracts, macular degeneration, night vision (రేచీకటి) మొదలగు కళ్ళ వ్యాధులు రాకుండా రక్షణ ఉంటుంది.

6. Broccoli.  Brussels sprouts and Cabbage.
వీటిల్లో broccoli చాలా మంచిది. మన దేహంలో Anti-inflammatory enzymes ని ఉసికొలిపి detoxification (చెడ్డ వాటిని బయటికి పంపటం) కి దోహదం చేస్తుంది. Brussels sprouts, Cabbage ఆ ennzymes ని ఎక్కువ చేస్తాయి.

7. Tea. Green tea, black tea and oolong tea. 
ఇవి Cataracts, macular degeneration, రాకుండా కాపాడుతాయి.

8. Soy. Soy milk, soy sauce, miso and tempeh.
వీటిల్లో powerful antioxidant properties ఉన్న isoflavones, కళ్ళకి వచ్చే dry eye syndrome, cataracts రాకుండా కాపాడుతాయి.

9. Eggs.
వీటిల్లో ఉన్న omega-3 fatty acid DHA, lutein and zeaxanthin కళ్ళకి చాలా మంచివి. డయాబెటీస్ ఉన్న వాళ్ళు ఇవి తినే ముందు డాక్టర్ ని అడగటం మంచిది.

10. Avocados.
వీటిల్లో ఉన్న lutein, macular degeneration రాకుండా కాపాడుతుంది. దీనిలో ఉన్న మిగతా పోషక పదార్ధాలు కూడా కంటికి చాలా మంచివి. (beta-carotene, vitamin C, vitamin B6, vitamin E).

చివరిమాట:  మీ కళ్ళ ఆరోగ్యం కోసం పైన చెప్పిన వాటిల్లో మీకు ఇష్టమయిన మీకు దొరికే వాటిని మీ దైనందిన ఆహారంలో వాడండి. రోజూ  leafy green vegetables వాడటం కూడా చాలా మంచిది.

మాతృక:
  
10 super foods to protect Vision
The fight glaucoma, macular degeneration, cataracts
Steven Pratt, M.D.,
Super Health
Penguin Group (USA) Inc.
375 Hudson Street, New York NY 10014 USA