96 ఓ బుల్లి కథ 84 --- డయబెటీస్ ఎందుకు వస్తుంది ?

డయబెటీస్ అనే వ్యాధి శరీరం లోని రక్తంలో షుగర్ (గ్లూకోజ్ ) ఎక్కువగా ఉండటం మూలాన వస్తుంది. షుగర్ ఎందుకు ఎక్కువ అవుతుంది అనేదే  ఈ పోస్ట్ లో చర్చించే విషయం.

మన దేహంలో బిలియన్ల కొద్దీ కణాలు ఉన్నాయి. శరీరంలో వాటి ఉనికిని బట్టి అవి చెయ్యాల్సిన పనులు చేస్తూ ఉంటాయి. ఆ పనులు చెయ్యటానికి శక్తి కావాలి. ఆ శక్తిని స్వయంగా అవే తయారు చేసుకుంటాయి.

దాదాపు కణాలన్నిటి లోనూ శక్తి (energy ) తయారు చేసే ప్రక్రియ ఒకటే. మనము తినే ఆహారమునుండి షుగర్ (గ్లూకోజ్ ) ని తయారు చేసుకుని, మనము పీల్చే గాలి లోనుండి వచ్చిన ప్రాణ వాయువు (oxygen ) తో దగ్ధము చేసి శక్తి ని (ATP) తయారు చేస్తాయి. కొన్ని బిలియన్ల కణముల నుండి తయారు అయిన ఆ శక్తి కలయిక తో మనం రోజూ చేద్దామనుకుంటున్న పనులు చేయ కలుగుతున్నాము. మనం జీవించటానికి మూల కారణం కూడా ఇదే.

మన శరీరములోని జీర్ణ ప్రక్రియలో, మనము తిన్న కార్బో హైడ్రేటులు, షుగర్లు గ్లూకోజ్ గ మారబడతాయి. ఈ గ్లూకోజ్ ని కణముల లో శక్తి ఉత్పాదన ప్రదేశానికి తీసుకు వెళ్ళటానికి, మన శరీరం తిన్న ఆహారాన్ని బట్టి, ఇన్సులిన్ అనే పదార్ధాన్ని తయారు చేస్తుంది.

When our food is digested, the glucose makes its way into our bloodstream. Our cells use the glucose for energy and growth. However, glucose cannot enter our cells without insulin being present - insulin makes it possible for our cells to take in the glucose.

మన రోజువారీ శక్తి వినియోగాన్ని బట్టి మనకింత శక్తి కావాలని మన శరీరం నిర్ణయిస్తుంది. కావలసిన శక్తి మాత్రమే గ్లూకోజ్ నుండి తయారు చేసుకుని మిగతా గ్లూకోజ్ ని కొవ్వు (fat ) కింద మార్చి శరీరంలో దాచి పెట్టుకుంటుంది. ఆ దాచిపెట్టిన కొవ్వు మూలానే మనకి ఆకారం వస్తుంది. ఎప్పుడయినా ఆహారము దొరకని పరిస్థితి వస్తే, ఆ దాచిపెట్టుకున్న కొవ్వుని మరల శక్తిగా మార్చి శరీరం రాలిపోకుండా చూసుకుంటుంది. ఇది శరీరం తన భద్రత కోసం చేసే పని. ఈ కొవ్వు దాచే ప్రక్రియలో కూడా ఇన్సులిన్ జోక్యం చాలా ఉంది.

ఒకవేళ కొవ్వు దాచే ప్రదేశాలన్నీ నిండిపోయి దాచటానికి చోటులేక పోతే శరీరంలో ఉన్నకంట్రోల్సు, ఇన్సులిన్ని గ్లూకోజ్ తీసుకు రావద్దు అని చెబుతాయి. దానితో ఎక్కువగా ఉన్నా, గ్లూకోజ్ కొవ్వుగా మారక, ఎక్కడకీ త్వరగా పోలేక,  బ్లడ్ లో షుగర్ (గ్లూకోజ్ ) పెరుగుతుంది. ఇలా బ్లడ్ లో ఇన్సులిన్ ఉండి పనిచెయ్యకపోవటాన్ని insulin resistance అంటారు. ఈ పరిస్థులలో షుగర్ పరిమాణం రక్తంలో ఉండవలసిన దాని కన్న పెరుగుతుంది. దానినే డయాబెటీస్ అంటారు.

మన శరీరంలో ఉన్నఅవయవాలు షుగర్ ఒక పరిణామం కన్న ఎక్కువగ వుంటే సరీగ్గా పనిచేయవు (మనకి జ్వరం వచ్చినట్లుగా ). సరీగ్గా పనిచేయ లేక పోతే వ్యాధులు వస్తాయి. అందుకని బ్లడ్ లో షుగర్ కొన్ని పరిమితులలో మాత్రమే ఉండేటట్లు చూసుకోవాలి. డయాబెటీస్ ప్రమాదకరం అని చెప్పటానికి ఇదే కారణం.

మన శరీర శక్తి ఉత్పాదనలో ఇన్సులిన్ చాలా కీలకము.  కొందరిలో జన్యు పరంగా ఇన్సులిన్ తయారు అవదు. అటువంటి వారిలో వచ్చే diabetes ని Type 1 diabetes అంటారు.

మరి కొందరిలో ఇన్సులిన్ ఉత్పత్తి  అయినా అది సరీగ్గా పనిచేయదు (insulin resistance). దీనిని Type 2 diabetes అంటారు.

కొందరిలో తాత్కాలికంగా కొన్ని పరిస్తుతులలో రక్తంలో షుగర్ పెరుగుతుంది. సామాన్యంగా ఇది గర్భిణీ స్త్రీలలో కనబడుతూ ఉంటుంది. దీనిని Gestational diabetes అంటారు.  వీరికి జీవితకాలంలో డయాబెటీస్ రావటానికి అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి. వీరు కొంచెం జాగర్తగా ఉండాలి.

సామాన్యంగా ప్రపంచంలో Type 2 diabetes ఎక్కువగా చూస్తూ ఉంటాము. దీన్నేdiabetes అని కూడా అంటారు.   మనం తిన్న ఆహారం నుండి తయారు అయిన షుగర్ (గ్లూకోజ్ ) అంతా వినియోగించ బడక బ్లడ్ లో షుగర్ ఎక్కువ అవటం మూలాన వస్తుంది. ఇంకో విధంగా చెప్పాలంటే మనము చేసే శ్రమకు కావాల్సిన దానికన్నా ఎక్కువగా ఆహారం తింటున్నామన్న మాట.

దీనికి విరుగుడు రెండే మార్గాలు. మొదటిది మన శక్తి వినియోగాన్ని బట్టి కావలసిన ఆహారం మాత్రమే తీసుకోవాలి. రెండొవది  ఒక వేళ తినటం ఎక్కువ అయితే శరీర శ్రమ చేసి (వ్యాయామం ) గ్లూకోజ్ ని తగ్గించు కోవాలి .

వ్యాయామం ( శరీర శ్రమ) చెయ్యటానికి శక్తి  కావాలి. దానికోసం మన శరీరం ఉన్న గ్లూకోజ్ ని వినియోగించు కుంటుంది. అంటే ఒక విధంగా చూస్తే బ్లడ్ లో షుగర్ (గ్లూకోజ్ ) తగ్గటానికి శరీర శ్రమ ని ఎక్కువ చేయాలి.  శక్తి వినియోగం పెరగటం మూలాన, శక్తి ఉత్పాదనకి  షుగర్ (గ్లూకోజ్ ) వినియోగింప బడి,  బ్లడ్ లో షుగర్ (గ్లూకోజ్ ) తగ్గుతుంది. ఒకవేళ తగినంత గ్లూకోజ్ అందుబాటులో లేకపోతే  దాచిపెట్టిన కొవ్వు (fat ) నుంచి శక్తి ఉత్పాదన జరుగుతుంది. బరువు కూడా తగ్గటం మొదలుపెడుతుంది. వ్యాయామం రెండు విధాలా మంచిది. గ్లూకోజ్  తగ్గుతుంది, వంట్లో  కొవ్వు కూడా  తగ్గుతుంది. వ్యాయామము, శ్రమ రెండూ చెయ్యని వారు ఆహారం తక్కువగా తీసుకోవటం మంచిది

మనం రోజూ ఎంత శక్తి ఉపయోగించు కుంటున్నామో అంత శక్తినే తయారు చెసుకొవాలి అంటే దానికి కావలసిన  ఆహారం మాత్రమే తినాలన్న మాట. ఇది కొంచెం కష్టమయిన పని. మనం చేసే పనులన్నిటికీ శక్తి కావాలి. అన్ని పనులూ మనము ముందరగా అనుకుని చేయము. ఉదా: అమాంతంగా లేచి ఇంటి చుట్టూతా పరిగెడుదాము అనుకున్నామనుకోండి. దీనికి కావలసిన శక్తి మన శరీరం అమాంతంగా ఉత్పత్తి చేసి ఇవ్వాలి. ఇంకొక ఉదాహరణ. మనం రోజూ సాయంత్రం నడుస్తాము అనుకోండి. మన శరీరం కావలసిన శక్తి ఇవ్వటానికి తయారు అయి ఉన్నది. కానీ మనం ఇవ్వాళ వెళ్ళటానికి ఇష్టములేక మాను కున్నామనుకోండి. నడవటానికి శరీరం అమర్చిన గ్లూకోజ్ అంతా ఏమవుతుంది? దాన్ని ఏదోవిధంగా బ్లడ్ లోనుండి బయటికి పంపించాలి. దీనికి ఒకటే మార్గం, షుమారుగా మనము చేసే శ్రమకి తగ్గట్లు ఆహారం తీసుకోవటం, బ్లడ్ లో గ్లూకోజ్ ఎక్కువ తక్కువలను సరిదిద్దటానికి  వ్యాయామం చెయ్యటం అవసరము.

ఇవన్నీ కుదరకపోతే డాక్టర్ను సంప్రదించి మందులేసుకుని బ్లడ్ షుగర్ ని కంట్రోల్ చేసుకోవాలి. ప్రస్తుతం డాక్టర్లు వాడుతున్న మందుల వివరాలు 9వ మాతృకలో ఉన్నాయి. డయబెటీస్ కి కొత్త రకం ఇంగ్లీష్ మందులు వస్తున్నాయి. వాటి గురించి 10వ మాతృకలో తెలుసుకొన వచ్చు.

ఏవిధంగా చూసినా మనము కొన్ని ఆహార నియమాలు పాటించక తప్పదు . మనము గ్లూకోజ్ ఎక్కువగా తయారు చేసే ఆహారాన్ని తినటం తగ్గించాలి. పిండి పదార్ధాలు, షుగర్ తినటం తగ్గించాలి. నిజంగా చెప్పాలంటే మనము చేసే పనులకు కావలసిన శక్తి మాత్రమే ఉత్పత్తి అయే విధంగా ఆహారము తినాలి. ఒకవేళ మనకి కంట్రోల్ లేక తింటే, తయారు అయిన గ్లూకోజ్ ని నిర్వీర్యం చెయ్యటానికి వ్యాయామం చెయ్యాలి.

 ఫ ఇ బర్ (fiber ) ఉన్న ఆహారం తింటే  బ్లడ్ గ్లూకోజ్ తగ్గుతుందని కనుగొన్నారు. ఎందుకు తగ్గు తుందో ఇంకా నిర్ధారించ  లేదు.  కానీ ఒకటి మాత్రం నిజం. ఫ ఇ బర్(fiber ) ఉన్న ఆహారం తినటం మూలాన కడుపు నిండి నట్టు అనిపిస్తుంది.  అందుకని తక్కువ తింటాము. ఇంకొక సంగతి కూడా గమనించటం జరిగింది. fiber  జీర్ణ మవటానికి ఎక్కువ సేపు పడుతుంది గనక బ్లడ్ లోకి గ్లూకోజ్ నెమ్మదిగా వెళ్ళటం జరుగుతుంది. క్రింద 8 మాతృక నుండి దీనిని గురించి అంతా తెలుసు కొన వచ్చు.
Another benefit of fiber is that it adds bulk to help make you feel full. Given these benefits, fiber is important to include in the daily diet for people with diabetes, as well as those who don't have diabetes. You can add fiber by eating whole grain products, fruits, vegetables, and legumes. Leave the skin on fruits and vegetables, as it is high in fiber. Eat whole grain breads and crackers. And be sure to increase your fiber intake generally, and remember to drink 6-8 glasses of water per day to avoid constipation.

ఆహార నియమాల కొస్తే, కొన్ని పదార్ధాలు తిన్న వెంటనే బ్లడ్ షుగర్ చాలా ఎక్కువ చేస్తాయి (spike blood sugar). వాటిని చాలా తక్కువగా తీసుకోవాలి. అవి 1. white Rice 2. White Bread 3.  Soda 4. Red Meat, Bacon 5. Fast Food 6. Packaged Food 7. White Milk. అయిదవ మాతృక లో వీటిని చూడ వచ్చు.

అల్లాగే కొన్ని పదార్ధాలు తిన్న వెంటనే బ్లడ్ షుగర్ ఎక్కువ చేయకుండా నెమ్మదిగా షుగర్ ని బ్లడ్ లోకి పంపిస్తాయి. వీటిని Low Glycemic index foods  అంటారు.  ఉదా: చిలకడ దుంప, మొక్కజొన్న, ఉలవలు, ఓట్స్, బార్లీ మొదలయినవి. 6 వ నంబరు మాతృకలో వీటిని చూడవచ్చు.

ఇంకా బ్లడ్ షుగర్ ఎక్కువ పెరగటం సమస్య అయితే భోజనంలో ఒక్క సారి అంతా తినకుండా చిన్న చిన్న పోర్షన్స్ లో రోజంతా ఆహారం  తీసుకోటానికి  ప్రయత్నించండి.

షుగర్, షుగర్ తో చేసిన పదార్ధాలు తినటం తగ్గించటం మంచిది. ఇంతెందుకు పేరు చివర "ose" ఉన్న పదార్ధాలు తినటం తగ్గించటం మంచిది. అవన్నీ షుగర్ లే. ఉదా : Glucose, Sucrose, Lactose etc. పాలల్లో Lactose ఉంటుంది.

పిండి పదార్దము తక్కువగ, low-carb, ఉన్నఆహారమును తీసుకొనుట మంచిది.  అవి కొన్ని 1. కీర దోసకాయ(cucumber ) 2. ముల్లంగి (radishes, Turnips) 3. బెల్ పెప్పర్ 4. బెండకాయ (okra ) 5. కాలీఫ్లవర్ 6. కాబేజీ 7. బ్రోకలీ 8. తోట కూర (Spinach ) 8. కారట్స్ 9. ఉల్లిపాయ (onions ). ఎక్కువగా Leafy green vegetables, కూరగాయలు తినటం చాలా మంచిది.

క్రింద ఇచ్చిన నాల్గవ మాతృకలో మనదేశపు "ఆయుర్వేదం" లో డయాబెటీస్ మందుల గురించి ప్రస్తావన ఉంది.

మీరు ఆరోగ్యపరంగా ఏమయినా చర్యలు తీసుకునే ముందర మీమీ వైద్యులను సంప్రదించుట చాలా మంచిది.

wikipedia నుండి క్రింద విషయం చదివితే బాధేస్తుంది కానీ చదవండి  :
India has more diabetics than any other country in the world, according to the International Diabetes Foundation,[36] although more recent data suggest that China has even more.[34]The disease affects more than 50 million Indians - 7.1% of the nation's adults - and kills about 1 million Indians a year.[36] The average age on onset is 42.5 years.[36] The high incidence is attributed to a combination of genetic susceptibility plus adoption of a high-calorie, low-activity lifestyle by India's growing middle class.[37]

మాతృకలు  ( References):

1. What is Diabetes - What causes Diabetes.

2. http://diabetes.webmd.com/ss/slideshow-type-2-diabetes-overview?ecd=wnl_dia_072611

3. http://en.wikipedia.org/wiki/Diabetes

4. Natural Ayurvedic Home Remedies for Diabetes
http://www.homeveda.com/diabetes/natural-ayurvedic-home-remedies-for-diabetes.html

5.7 Foods That Spike Blood Sugar
http://www.everydayhealth.com/type-2-diabetes-pictures/foods-that-spike-blood-sugar.aspx#/slide-1

6. The-glycemic-index-of-foods

7. oral-diabetes-medications

8. how_does_fiber_affect_blood_glucose_levels.

9. diabetes.webmd.oral-medications

10. diabetes.webmd./new-treatments


డయబెటీస్ మీద నా ఇతర పోస్టులు:

1.  65 ఓ బుల్లి కథ 53 ----  డయాబెటీస్ తో ఆరోగ్య జాగర్తలు

2. 66 ఓ బుల్లి కథ 54 ----  డయాబెటీస్ --- ఆరోగ్యమిచ్చే కూరగాయలు

3. 67 ఓ బుల్లి కథ 55 ---- డయాబెటీస్ --- మాఇంటి వంటలు